De Wet DBA: Waarom zzp’ers niet verdwijnen
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is al jaren een onderwerp van discussie in Nederland. De wet, bedoeld om schijnzelfstandigheid aan te pakken, heeft geleid tot veel onzekerheid bij zowel opdrachtgevers als zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). Ondanks de pogingen van de overheid om het aantal zzp’ers te reguleren, blijft het aantal zelfstandigen groeien. Waarom blijven zzp’ers bestaan, ondanks de Wet DBA en de aangekondigde aanscherpingen?
Wat is de Wet DBA?
De Wet DBA, ingevoerd in 2016, verving de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). Het doel van de wet was om schijnzelfstandigheid te bestrijden en te zorgen dat zelfstandigen en hun opdrachtgevers heldere afspraken maken over de aard van hun samenwerking. In de praktijk zorgde de wet echter voor veel onzekerheid, vooral omdat opdrachtgevers bang waren achteraf geconfronteerd te worden met boetes en naheffingen. Hierdoor durfden sommige bedrijven geen zzp’ers meer in te huren.
Waarom zzp’ers blijven bestaan
1. De markt vraagt om flexibiliteit
Bedrijven hebben behoefte aan flexibele arbeidskrachten. Specialistische opdrachten en projecten met wisselende intensiteit maken het voor werkgevers aantrekkelijk om zzp’ers in te schakelen. Dit geldt vooral in sectoren zoals IT, zorg, bouw en consultancy, waar snel kunnen opschalen met tijdelijke krachten essentieel is.
2. Zzp’ers willen zelfstandig blijven
Veel zelfstandigen kiezen bewust voor het ondernemerschap. Ze waarderen de vrijheid om hun eigen werktijden te bepalen, zelf opdrachten te kiezen en hun eigen tarieven vast te stellen. Daarnaast biedt het zzp-schap vaak meer variatie in werk en minder hiërarchie dan een vaste baan.
3. Wetgeving is niet sluitend
De Wet DBA is lastig te handhaven. De Belastingdienst heeft moeite om te controleren of een zzp’er wel of niet schijnzelfstandig is. Daarnaast blijven bedrijven en zelfstandigen constructies vinden om binnen de regels te opereren, bijvoorbeeld door te werken met bemiddelingsbureaus of opdrachtcontracten op maat.
4. De vergrijzing en tekorten op de arbeidsmarkt
Met een groeiend aantal mensen dat met pensioen gaat, ontstaat in veel sectoren een tekort aan vakmensen. Zzp’ers helpen deze tekorten op te vangen. Hierdoor blijft de vraag naar zelfstandigen bestaan, ondanks regelgeving.
5. De economie wordt steeds meer projectgericht
Veel organisaties werken steeds vaker op projectbasis, in plaats van met vaste structuren. Dit sluit goed aan bij de manier waarop zzp’ers werken: per opdracht, zonder langdurige verplichtingen.
Conclusie
Hoewel de Wet DBA schijnzelfstandigheid moet tegengaan, zal de zzp-markt blijven bestaan. De vraag naar flexibiliteit, de wens van zelfstandigen om eigen baas te zijn en de structurele krapte op de arbeidsmarkt zorgen ervoor dat zzp’ers een onmisbaar onderdeel van de economie blijven.